Quantcast
Channel: mój Kraków | MykrakInfo | galeria kraków
Viewing all 7836 articles
Browse latest View live

gallerycracow: Podgórze, Kraków Моя улица ~а выглядит как...


podgórze

deer  | podgórze | whynot(via @silverwings87 - #deer #podgorze...

Zamek Przegorzaly Wiosna radosna(via @kattarzyna_ - Wiosna...

April 13, 2016 Piękny poranek….(via @czeko.milk - Piękny...

Klub Pauza~ oglądamy floriańską z góry(via @olakanczak -...

Klub Pauza W KOŃCU RANDKA~ dziewczyny się bawią :))(via...

Klub Pauza(via @diamondstylus - #klubpauza #pauza #krakow -...


Taki wiosenny Szkieletor| April 2016(via @stressed_schwa - Taki...

Szkieletor też postanowił być Wolny Niezależny! (via...

OpenSkyGallery

gallerycracow: A happy couple at Krakow, Poland (via Best of...

"W tę krótką godzinę, którą spędziliśmy w pubie deszcz umył ulicę, jest jak nowa, no więc..."

0
0
“W tę krótką godzinę,
którą spędziliśmy w pubie
deszcz umył ulicę,
jest jak nowa, no więc wiesz;
udawajmy, że my też.”

- Jessica Traynor (via createsthbetter)

gallerycracow: Kraków, Poland Morning duties :-) (via...

"Panie Prezydencie Jacku Majchrowski! Mówi się, że jest Pan szczwanym lisem. Czy zatem zechciałby Pan..."

0
0

Panie Prezydencie Jacku Majchrowski! Mówi się, że jest Pan szczwanym lisem. Czy zatem zechciałby Pan użyć swej władzy, aby MPO (które Panu podlega) regularnie zmywało krakowskie nawierzchnie?

Nie uwierzę w żadne miganie się i tłumaczenie brakiem pieniędzy. Zimy w tym roku nie było, więc zaoszczędzono ogromne sumy. Chcę wreszcie poznać precyzyjny terminarz działań i ich opis. Jeżeli już wydano pieniądze na badania, które potwierdziły konieczność czyszczenia nawierzchni, to niech miasto idzie za ciosem i zrealizuje zalecenia.



- Liliana Sonik Brud, wstyd i smog - dziennikpolski24.pl

Вавель – символ Польши.Название «Вавель» происходит от...

0
0

План Вавеля


План Старого города


Вавельский кафедральный собор

Вавель – символ Польши.


Название «Вавель» происходит от средневекового слова «wąwel» , которым много веков назад, по мнению некоторых исследователей, называли овраг, разделявший когда-то две части холма, по другой точке зрения – этим словом обозначалось сухое высокое место, окруженное болотом.

Via: Очарование Кракова

Kraków - historyczny zespół miastaHistoryczny zespół miasta...

0
0

Kraków, widok układu urbanistycznego Starego Miasta z Rynkiem Głównym


Rynek Główny w Krakowie, średniowieczna hala targowa Sukiennice powstała w latach 1380-1400 z połączonych i przebudowanych kramów; w 1555 renesansowy kształt nadał jej Jan Maria Padovano



Kraków - historyczny zespół miasta

Historyczny zespół miasta Krakowa został uznany za pomnik historii w 1994 roku. Należy on do najstarszych i najważniejszych układów architektoniczno-urbanistycznych w Polsce. Dominantą w przestrzeni miejskiej jest usytuowany na wzgórzu Wawel kompleks obronno-rezydencjonalny – przez długi czas ośrodek władzy i siedziba monarchów, świadek wielu znaczących wydarzeń historycznych. Tu skupiało się życie polityczne, intelektualne i artystyczne państwa. Wawelska katedra stała się miejscem pochówku królów i ważnych dla historii i kultury polskiej osobistości. Położone poniżej Stare Miasto zachowało swój XIII-wieczny układ urbanistyczny z ogromnym rynkiem i charakterystycznymi bryłami kościoła Mariackiego i Sukiennic – jednymi z najlepiej rozpoznawalnych obiektów zabytkowych w Polsce. Najstarsza część miasta, którą od XIX wieku otacza pas zieleni w miejscu szczątkowo przetrwałych średniowiecznych fortyfikacji, obfituje w cenne zabytki architektury – obiekty sakralne, prezentujące różne style, oraz gmachy publiczne, jak Collegium Maius – siedziba pierwszego polskiego uniwersytetu. Wchodzący w skład zabytkowego zespołu Kazimierz, niegdyś odrębne miasto zamieszkane w znacznej mierze przez ludność żydowską, nadal utrzymuje swój specyficzny klimat dzięki zachowanemu układowi przestrzennemu.
Kraków to miejsce ze względów historycznych szczególne. Przeniesienie w końcu XVI wieku rezydencji monarszej do Warszawy nie umniejszyło wagi królewskiego miasta – materialne i duchowe dziedzictwo stolicy państwa polskiego z najbardziej chlubnego w jego dziejach „złotego wieku” ma znaczenie fundamentalne dla polskiej kultury i narodowej tożsamości.

Historia
Kraków był w VIII wieku ośrodkiem politycznym w plemiennym państwie Wiślan. Najstarszy znany zapis przywołujący jego nazwę pochodzi z 965 roku. Około 990 roku gród znalazł się w granicach państwa piastowskiego. Od około 1000 roku Kraków był siedzibą biskupstwa, a za panowania Kazimierza Odnowiciela stał się główną siedzibą książęcą. Osada znajdowała się na wzgórzu Wawel, gdzie w 2. połowie X wieku wzniesiono przedromańskie budowle kamienne; równolegle też powstawały zespoły osadnicze pod wzgórzem.
Przywilej lokacyjny dla miasta na prawie magdeburskim wydał w 1257 roku książę Bolesław Wstydliwy. Otrzymało ono wówczas regularny plan szachownicowy, a pod koniec stulecia rozpoczęto wznoszenie murów miejskich. W 1320 roku w katedrze miała miejsce koronacja Władysława Łokietka, kończąca okres rozbicia dzielnicowego (koronacje władców odbywały się w Krakowie aż do 1734 r.). Powstający na południe od miasta Kazimierz otrzymał przywilej lokacyjny w 1335 roku, wydany przez Kazimierza Wielkiego. W 1364 roku w rozwijającym się prężnie Krakowie powstała pierwsza wyższa uczelnia – Akademia Krakowska. Szczególny rozkwit nastąpił w XVI wieku, kiedy miasto stało się głównym ośrodkiem przeszczepiania z Włoch idei renesansu. W 1596 roku Zygmunt III Waza rozpoczął przenoszenie dworu królewskiego do Warszawy (zakończone w 1611 r.), niemniej do ostatniego rozbioru Polski Kraków pozostawał formalną stolicą.
Wojny toczone od połowy XVII wieku przyniosły zahamowanie rozwoju i zniszczenia. W 1794 roku powstanie kościuszkowskie rozpoczęło się od przysięgi złożonej przez Tadeusza Kościuszkę na rynku krakowskim. Po III rozbiorze Kraków zajęli Austriacy.
Modernizacja i rozbudowa miasta nastąpiła w okresie formalnie niezależnej Rzeczypospolitej Krakowskiej (1815-1846). Zburzono wówczas większość murów miejskich, zasypano fosę, na miejscu której powstały Planty. W czasie zaborów Kraków był ważnym ośrodkiem krzewienia idei niepodległościowych (stąd w 1914 roku wyruszyła do walki 1 Kompania Kadrowa Józefa Piłsudskiego); pod koniec XIX wieku zaś kolebką nurtu artystycznego o nazwie Młoda Polska, co pozostawiło wyraźny ślad w jego architekturze i sztuce. W czasie II wojny światowej miasto szczęśliwie uniknęło zniszczeń; autentyczność jego historycznego centrum została uznana wpisem na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO w 1978 roku.

Opis
Historyczny zespół architektoniczno-urbanistyczny Krakowa składa się z trzech głównych członów – kompleksu królewskich zabudowań na Wawelu, średniowiecznego miasta lokacyjnego i położonego na południe od niego średniowiecznego miasta Kazimierz z jego przedmieściem Stradomiem. W granicach pomnika historii znajdują się także leżące wokół dawne dzielnice: Kleparz, Piasek, Nowy Świat, Podgórze.
Najstarsze murowane budowle Wawelu związane były z jego funkcją siedziby władz świeckiej i duchownej. Istniała tu przedromańska rotunda, następnie romańska świątynia strawiona przez pożar, której pozostałością jest przede wszystkim krypta św. Leonarda. Obecna katedra powstała w latach 1320-1364. Jej budowę zakończono za panowania Kazimierza Wielkiego, którego monogramem ozdobione są żelazne wrota głównego wejścia. Jest to ceglano-kamienna bazylika z transeptem i wieńcem kaplic. Jej wnętrze to skarbiec wypełniony pamiątkami historii. Spośród najcenniejszych obiektów wymienić trzeba barokową konfesję z relikwiami św. Stanisława na środku nawy oraz liczne nagrobki monarchów i dostojników, z których szczególną wartość mają zwłaszcza gotyckie: Władysława Łokietka, Kazimierza Wielkiego, Władysława Jagiełły czy znajdujące się w kaplicy Świętokrzyskiej dzieło Wita Stwosza – sarkofag Kazimierza Jagiellończyka. Mauzoleum Jagiellonów to słynna kaplica Zygmuntowska z lat 1517-1533 – najwspanialsze dzieło architektury renesansowej w Polsce, o jednolitym artystycznie i ideowo wystroju. W połowie XVII wieku dodano obok niej kaplicę Wazów, z zewnątrz identyczną, we wnętrzu zaś reprezentującą czyste wydanie baroku wazowskiego. W podziemnych kryptach katedry spoczywa większość polskich królów, bohaterowie i wieszcze narodowi.
Zabudowa rezydencjonalna wzgórza wawelskiego sięga XI i XII wieku, kiedy istniał tu zespół mieszkalno-obronny. Gotycki zamek królewski wzniósł w połowie XIV wieku Kazimierz Wielki. Za panowania Zygmunta Starego, w latach 1507-1536, został on przekształcony pod kierunkiem wybitnych architektów włoskich w nowoczesną renesansową rezydencję z obszernym dziedzińcem obwiedzionym krużgankami. Jest on najdoskonalszym przykładem oddziaływania form renesansu florenckiego poza Włochami. Imponujący jest także wystrój wnętrz z malowidłami, fryzami, kasetonowymi stropami i portalami o bogatej dekoracji. Zachowany częściowo bezcenny zbiór arrasów Zygmunta Starego i tkanin flamandzkich z kolekcji Zygmunta Augusta należy do najważniejszych elementów wyposażenia. Wawel posiada dwa systemy fortyfikacyjne: średniowieczny z dominującymi w sylwecie wzgórza basztami oraz nowożytny, głównie z XVIII wieku, bastionowy, uzupełniony rondelami w wieku XIX.
Stare Miasto położone u stóp Wawelu, do którego prowadzi ulica Kanonicza z czasów jeszcze przedlokacyjnych (teren dawnego Okołu), podzielone zostało w XIII wieku na kwartały regularną siatką ulic. Ulice o podstawowym znaczeniu wychodzą z narożników Rynku Głównego – ogromnego placu miejskiego o wymiarach 200 x 200 m. Najważniejszymi obiektami architektury monumentalnej w jego obrębie są: wieża ratuszowa z 1383 roku – pozostałość gotyckiego ratusza zburzonego w XIX wieku, budynek XIV-wiecznej wielkiej hali kupieckiej – Sukiennice, ozdobiony w renesansie ścianą attykową, a w XIX wzbogacony o neogotycką kolumnadę, oraz główna świątynia w mieście – kościół pw. Wniebowzięcia NMP. Jest on trójnawową bazyliką o dwuwieżowej fasadzie, kryjącą we wnętrzu liczne dzieła sztuki, z najsłynniejszym spośród nich wielkim ołtarzem głównym – dziełem Wita Stwosza z lat 1477-1489. Do budowli rynkowych o średniowiecznej metryce należy ponadto kościół św. Wojciecha, przekształcany w następnych stuleciach, a także większość kamienic, również wielokrotnie przebudowywanych zgodnie z aktualnie panującą modą. Spośród obiektów sakralnych w obrębie Starego Miasta sztukę średniowiecza reprezentują: romański kościół św. Andrzeja, XIII-wieczne ceglane kościoły dominikanów i franciszkanów. Do przykładów architektury barokowej należą: wczesny, z 1596 roku kościół św. św. Piotra i Pawła, o fasadzie wzorowanej na rzymskim kościele jezuitów, akademicka kolegiata pw. św. Anny projektu Tylmana z Gameren o bardzo efektownym wnętrzu autorstwa sztukatora Baltazara Fontany, kościół pijarów Kacpra Bażanki o późniejszej, rokokowej fasadzie. W kwartale uniwersyteckim znajduje się najstarszy z zachowanych gmachów Akademii Krakowskiej – Collegium Maius, powstałe ze scalenia kilku kamienic. Z lat 1492-1497 pochodzi jego późnogotycki dziedziniec z krużgankami o kryształowych sklepieniach. Budynek jest dziś siedzibą muzeum uniwersytetu, przechowującym bezcenne eksponaty, jak np. rzadkie instrumenty naukowe, w tym astronomiczne z czasów studiów Mikołaja Kopernika na tej uczelni.
Fortyfikacje miejskie wznoszone były od końca XIII wieku. W XV wieku miasto otoczono ciągiem nowoczesnych umocnień, z których zachowane są: Barbakan, Brama Floriańska, baszty Cieśli, Pasamoników i Stolarzy. Z istniejącego dzisiaj w miejscu murów parku Planty widocznych jest wiele innych znanych krakowskich gmachów, jak Collegium Novum, Pałac Sztuki, Teatr Słowackiego.
Po przeciwnej stronie wawelskiego wzgórza leży Stradom, dawne przedmieście, którego dzisiejszy kształt ma genezę głównie XIX-wieczną. Wyróżniają się w nim bryła kościoła i klasztoru bernardynów przebudowana w 2. połowie XVII wieku oraz późnobarokowa fasada kościoła misjonarzy projektu Kacpra Bażanki. Położony za Stradomiem Kazimierz ma dziś zabudowę głównie XVIII- i XIX-wieczną. Średniowiecznymi akcentami zespołu są dwa kościoły – św. Katarzyny i Bożego Ciała. Barokową dominantę urbanistyczną stanowi zespół kościoła i klasztoru paulinów na Skałce, wzniesiony w miejscu gdzie, według legendy, św. Stanisław ze Szczepanowa miał ponieść męczeńską śmierć. W krypcie kościoła pochowanych zostało wielu wybitnych przedstawicieli polskiej kultury. W północnej części Kazimierza pod koniec XV wieku decyzją Jana Olbrachta wyodrębniona została dzielnica żydowska z oddzielnym placem targowym, rozwijająca się odtąd autonomicznie. Spośród licznych zabytków kultury żydowskiej na uwagę zasługują m.in. Stara Synagoga należąca do najstarszych w Polsce i synagoga Remuh z przylegającym do niej renesansowym cmentarzem. Ukształtowany w XIV wieku system fortyfikacji Kazimierza jest czytelny pomimo częściowego wtopienia w późniejszą zabudowę.

Wpis do rejestru zabytków
Historyczny zespół Krakowa został uznany za zabytek decyzjami:

  1. Wzgórze Wawelskie, X-XX, decyzje z dnia 28 marca 1931 r. i 20 lutego 1933 r., nr rejestru A-7.
  2. Układ urbanistyczny Krakowa w obrębie Plant, decyzja z dnia 22 maja 1933 r., nr rejestru A-1.
  3. Układ urbanistyczny d. miasta Kazimierza i Stradomia, poł. XIV, decyzja z dnia 23 lutego 1934 r., nr rejestru A-12.

Oprac. A. Kucińska-Isaac

Narodowy Instytut Dziedzictwa (CC BY-NC-ND 3.0)
Narodowy Instytut Dziedzictwa (CC BY-SA 3.0)
domena publiczna


(via e-zabytek - Kraków - historyczny zespół miasta)

1312tours: 2015 Poland, Krakow I

Są takie miejsca, gdzie czas biegnie inaczej. Całkiem obok |...

Szkieletor 2015 | fot Maciej Janiec

Viewing all 7836 articles
Browse latest View live




Latest Images